ଭାରତରେ ୧୨ଟି ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ରହିଛି । ଏହାକୁ ଦ୍ୱାଦଶ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ କୁହାଯାଏ । ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଦ୍ୱାଦଶ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗଙ୍କର ଦର୍ଶନ କଲେ ଅନେକ ପାପ କ୍ଷୟ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରାତଃ ସମୟରେ ଦ୍ୱାଦଶ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କଲେ ଦିନଟୁ ସୁରୁଖୁରରେ ଯାଇଥାଏ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଭାରତର ଦ୍ୱାଦଶ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ବିଷୟରେ…………………….
ସୋମନାଥ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ – ଏହା ଗୁଜୁରାଟରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଖାଲି ଭାରତର ନୁହେଁ ଏହାକୁ ପୃଥିବୀର ପ୍ରଥମ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିିଙ୍ଗ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ।
ଏଠାରେ ବହୁ ଭକ୍ତଙ୍କ ଜନସମାଗମ ହୋଇଥାଏ। ଏହାଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କଲେ ସାତ ଜନ୍ମର ପାପ କ୍ଷୟ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଶାସ୍ତ୍ରରେ ମାନ୍ୟତା ରହିଛି।
ମଲିକାର୍ଜୁନ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ – ଏହା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର କ୍ରିଷ୍ଣାନଦୀ ତଟରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା ପବିତ୍ର କୈଳାସ ପର୍ବତ ସଦୃଶ ପବିତ୍ର ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି । ଏଠାକୁ ଆସି ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରୁଥିବା ଭକ୍ତ ମାନଙ୍କ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଦୁଃଖ ଦୁରେଇ ଯାଇଥାଏ।
ମହାକାଳେଶ୍ୱର ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ – ଏହା ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଉଜୟିନୀ ଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା ଏକ ମାତ୍ର ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ଯାହା ଦକ୍ଷିଣମୁଖୀ ଅଟେ। ଏହାର ପ୍ରାତଃ ଆରତୀ ନିମନ୍ତେ ଏହା ପୃଥିବୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଅଟେ। ମାନ୍ୟତା ଅନୁଯାୟୀ ଏଠାରେ ପୂଜା କଲେ ଆୟୁ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାଏ।
ଓଁ କାରେଶ୍ୱର – ଏହା ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଇନ୍ଦ୍ରୋରରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହାର ନିକଟରେ ନର୍ମଦା ନଦୀ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି। ଏଠାକାର ଲିଙ୍ଗ ଓଁକାର ଭଳି ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ନାମ ଏପରି ହୋଇଛି।
କାଶୀ ବିଶ୍ୱନାଥ – ଏହା ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର କାଶୀରେ ଅବସ୍ଥିତ। କାଶୀ ଏକ ପବିତ୍ର ଧର୍ମସ୍ଥାନ ଅଟେ। ଏଠାକୁ ଆସି ବହୁ ଭକ୍ତ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରି ମନୋସ୍କାମନା ପୂରଣ କରିଥାଆନ୍ତି।
କେଦାରନାଥ – ଏହା ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏଠାକୁ ମଧ୍ୟ ବହୁ ଭକ୍ତ ଆସି ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହ ମନୋକାମନା ପୂରଣ କରିଥାଆନ୍ତି।
ଭୀମାଶଙ୍କର – ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ପୁନେ ରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା ମୋଟେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ସୂର୍ଯ୍ୟ
ଉଦୟ ପରେ ଏଠରେ ଦର୍ଶନ କଲେ ସାତ ଜନ୍ମର ପାପ ଧୋଇ ହୋଇଥାଏ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ତ୍ରୟମ୍ବକେଶ୍ୱର – ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ନାସିକରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହାର ନିକଟରେ ଗୋଦାବରୀ ନଦୀ ଓ ବ୍ରହ୍ମଗିରି ପର୍ବତ ରହିଛି। ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ ବହୁ ଭକ୍ତଙ୍କ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ।
ବୈଦ୍ୟନାଥ – ଏହା ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଦେଓଗଡ଼ରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହାକୁ ବୈଦ୍ୟନାଥ ଧାମ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ।
ନାଗେଶ୍ୱର – ଏହା ଗୁ୍ଜୁରାଟର ଦ୍ୱାରକାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ପ୍ରଭୁ ମହେଶ୍ୱର ନାଗ ମାନଙ୍କର ଦେବତା ଥିବାରୁ ଏଠାକାର ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗର ନାମ ଏପରି ହୋଇଛି।
ରାମେଶ୍ୱରମ – ଏହା ତାମିଲନାଡ଼ୁରେ ଅବସ୍ଥିତ। ୪ ଧାମରୁ ଏହା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଧାମ ଅଟେ।ଶାସ୍ତ୍ରରେ ରହିଥିବା ମାନ୍ୟତା ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଲିଙ୍ଗ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ନାମ ରାମେଶ୍ୱରମ ହୋଇଛି।
ଘ୍ରିଷଣେଶ୍ୱର – ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଔରାଙ୍ଗବାଦସ୍ଥିତ ଏଲୋରା ଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହାକୁ ଆସି ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ଦ୍ୱାରା ଶାନ୍ତି, ଧନସମ୍ପତ୍ତି ସବୁ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ଏହି ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ବର୍ଷକଯାକ ଭିଡ଼ ହୋଇଥାଏ, ମାତ୍ର ଏହି ପବିତ୍ର ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଏ ଠାରେ ବହୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଭିଡ଼ ଜମେ।