୭୫ ବର୍ଷ ଧରି ମାଗଣା ଯାତ୍ରା

ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ : ଭାରତରେ ବିନା ଟିକଟରେ ରେଳଯାତ୍ରା ଏକ ଦଣ୍ଡନୀୟ ଅପରାଧ। ଟିଟିଇମାନେ ଷ୍ଟେସନ୍‌ଠାରୁ ରେଳଗାଡ଼ି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଠି ବିନା ଟିକଟ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଜଗିଥାନ୍ତି; କିନ୍ତୁ ଦୀର୍ଘ ୭୫ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଛି ଏକ ରେଳଗାଡ଼ି ଯେଉଁଥିରେ କେବେ ଟିଟିଇ ନଥାନ୍ତି କିମ୍ବା କୌଣସି ଯାତ୍ରୀ ଟିକଟ କାଟି ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଏହା ଅବିଶ୍ବସନୀୟ ହେଲେ ବି ସତ; ଅର୍ଥାତ୍‌ ଦୀର୍ଘ ୭୫ ବର୍ଷ ହେଲା ଏହି ରେଳଗାଡ଼ି ଲୋକଙ୍କୁ ମାଗଣା ଯାତ୍ରା ସେବା ଯୋଗାଇ ଆସୁଛି। ସାରା ବିଶ୍ବ​ରେ ଏହା ଏକମାତ୍ର। ୧୯୪୮ରୁ ପଞ୍ଜାବର ନଙ୍ଗଲ ଓ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଭାକ୍ରା ମଧ୍ୟରେ ୧୩ କିଲୋମିଟର ଚଳାଚଳ କରୁଛି ‘ଭାକ୍ରା-ନଙ୍ଗଲ ଟ୍ରେନ୍‌’।

ଏହି ଗାଡ଼ି ଚଳାଚଳ କରିଥିଲା ବସ୍ତୁତଃ ଭାକ୍ରା-ନଙ୍ଗଲ ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ନେବାଆଣିବା ଓ ମାଲ ପରିବହନ ପାଇଁ। ନଦୀବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ପରେ କିନ୍ତୁ ଏହାର ଚଳାଚଳ ବନ୍ଦ ହୋଇନଥିଲା। ସେବେଠାରୁ ଏହା ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କୁ ସେବା ଯୋଗାଇଆସୁଛି। ଏହି ଟ୍ରେନ୍‌ର ଯାତ୍ରାପଥରେ ପଡ଼େ ୬ଟି ଷ୍ଟେସନ୍‌ ଓ ଏହା ଅତିକ୍ରମରେ ତିନିଟି ସୁଢ଼ଙ୍ଗ। ଏହାର କାଠ ବଗି କରାଚୀରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ଏବେ ବି ରହିଛି। ଉକ୍ତ ରେଳଗାଡ଼ିର ଯାତ୍ରାପଥରେ ସତଲେଜ ନଦୀ ଓ ଶିବାଲିକ ପର୍ବତର ଅପରୂପ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି ଯାତ୍ରୀ। ପ୍ରଥମେ ଏହା ବାଷ୍ପୀୟ ଇଞ୍ଜିନ୍‌ରେ ଚାଲୁଥିଲା; କିନ୍ତୁ ୧୯୫୩ରେ ଏଥିରେ ଡିଜେଳ ଇଞ୍ଜିନ୍‌ ସଂଲଗ୍ନ ହୋଇଥିଲା।

ଚଳାଚଳ ପାଇଁ ଏହା ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ୧୮ରୁ ୨୦ ଲିଟର ଡିଜେଲ ଆବଶ୍ୟକ କରେ। ମଜାର ବିଷୟ ​‌େ‌ହଉଛି, ଏହି ରେଳଗାଡ଼ି ଏବେ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତୀୟ ରେଳ ବିଭାଗ ଅଧୀନକୁ ଆସିନାହିଁ। ଏହାର ପରିଚାଳନା ଭାରି ବହନ କରୁଛନ୍ତି ‘ଭାକ୍ରା-ବ୍ୟାସ୍‌ ପରିଚାଳନା ବୋର୍ଡ’ ବା ବିବିଏମ୍‌ବି। ଭାକ୍ରା-ନଙ୍ଗଲ ନଦୀବନ୍ଧର ଐତିହାସିକ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ରକ୍ଷା ପାଇଁ ବିବିଏମ୍‌ବି କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ମାଗଣା ସେବା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି।