ଭୁବନେଶ୍ଵର: ଆଜିର ଦୁନିଆରେ ୧୦ ମିନିଟ୍ରେ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ସେବା କଥା ଖୁବ୍ ଶୁଣାଯାଉଛି। ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଜୀବନରେ ସମୟ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଲୋକେ ଏହି ସେବା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ‘ହାଇପର-ଲୋକାଲ ଡେଲିଭରି’ ନାମରେ ରେକର୍ଡ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ପହଞ୍ଚାଇବେ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଉଛନ୍ତି; କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ଏହା ଯେତିକି ଲାଭଦାୟକ ଲାଗୁଛି ବାସ୍ତବରେ ସେତିକି ଲାଭଦାୟକ କି? ଦଶ ମିନିଟ୍ର ଖାଦ୍ୟ ବିତରଣ କେତେ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ? ବିଜ୍ଞାପନର ଚମତ୍କାର ଦୁନିଆରେ, ଏହି ସେବାର କେଉଁ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକୁ ଉପେକ୍ଷା କରାଯାଏ ଜାଣନ୍ତି?
ରେସ୍ତୋରାଁକୁ ୧୦ ମିନିଟ୍ ଡେଲିଭରି ପାଇଁ ଅର୍ଡର ଆସିଲେ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ଏତେ ଚାପ ପଡ଼େ ଯେ ସେମାନେ ଖାଦ୍ୟର ଗୁଣବତ୍ତା ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ତରବରିଆ ଭାବେ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି। ସତେଜ ଉପାଦାନର ବ୍ୟବହାର, ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଏବଂ ସ୍ୱାଦକୁ ମଧ୍ୟ ଉପେକ୍ଷା କରାଯାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଏକ ବର୍ଗର୍ ଯାହା ତିଆରି କରିବାକୁ ସାଧାରଣତଃ ୨୦ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ, ତାହା ୧୦ ମିନିଟ୍ରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପାଇଁ ପୁର୍ବରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କିମ୍ବା ନିମ୍ନମାନର ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରି ତିଆରି କରାଯାଏ। ଏହା କେବଳ ସ୍ୱାଦକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ପୁଷ୍ଟିକର ମୂଲ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ। ୧୦ ମିନିଟର ଡେଲିଭରିରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛନ୍ତି ଡେଲିଭରି କର୍ମଚାରୀ। ଏହି କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଅସମ୍ଭବ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଡର ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ କୁହାଯାଉଛି। ରାସ୍ତାରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗାଡ଼ି ଚଳାଚଳ ଯୋଗୁଁଁ ଦୁର୍ଘଟଣାର ଆଶଙ୍କା ବଢିଯାଇଥାଏ। ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ଗତ ୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ଡେଲିଭରି କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଦୁର୍ଘଟଣା ୩୦% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଉଛି ‘ହାଇପର ଫାଷ୍ଟ ଡେଲିଭରି ମଡେଲ’। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏହି କର୍ମଚାରୀମାନେ ପ୍ରାୟତଃ କମ୍ ଦରମା, ବିନା କୌଣସି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ / ଦୁର୍ଘଟଣା ବୀମା ଏବଂ ଅନିଶ୍ଚିତ ଚାକିରି ସହିତ କାମ କରନ୍ତି। ଏହା ସେମାନଙ୍କ ମାନସିକ-ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ। ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ମଧ୍ୟ ପରିବେଶ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ। ଡେଲିଭରି ଗାଡି ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁଁ କାର୍ବନ ନିର୍ଗମନ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ୧୦ ମିନିଟରେ ଡେଲିଭରି ପାଇଁ ଛୋଟ ଛୋଟ ଅର୍ଡର ଅଲଗା ଅଲଗା ଗାଡ଼ିରେ ଡେଲିଭରି କରାଯାଏ, ଯାହା ଫଳରେ ଇନ୍ଧନ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ। ପ୍ୟାକେଜିଂରେ ବ୍ୟବହୃତ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଏବଂ ଡିସ୍ପୋଜେବଲ୍ କଣ୍ଟେନର ମଧ୍ୟ ପରିବେଶକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥାଏ।
ଏକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ଖାଦ୍ୟ ବିତରଣ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥାଏ, ଯାହାର ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ ପୁନଃବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ନାହିଁ। ୧୦ ମିନିଟର ଡେଲିଭରି ମଡେଲ ଏହି ସମସ୍ୟାକୁ ଆହୁରି ବଢାଇଥାଏ, କାରଣ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ପ୍ୟାକେଜିଂକୁ ତରବରିଆ ଭାବରେ ଯତ୍ନ ନିଆଯାଏ ନାହିଁ। ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ବଡ ବଡ ଡେଲିଭରି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ, ଯାହା ରେସ୍ତୋରାଁରୁ ବିପୁଳ କମିସନ ଆଦାୟ କରିଥାନ୍ତି। ପୂର୍ବରୁ କମ୍ ଲାଭାଂଶରେ ଚାଲୁଥିବା ଛୋଟ ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ରେସ୍ତୋରାଁ ଏହି ଚାପକୁ ସହ୍ୟ କରିପାରୁନାହାନ୍ତି। ବେଳେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ ଦର ବଢ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼େ କିମ୍ବା ଗୁଣବତ୍ତା ସହ ବୁଝାମଣା କରିବାକୁ ପଡ଼େ। ଫଳରେ ଅନେକ ଛୋଟ ଛୋଟ ରେସ୍ତୋରାଁ ବନ୍ଦ ହେବା ସହ ବଡ଼ ବଡ଼ ରେସ୍ତୋରାଁ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି। ଏହା କେବଳ ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ବିକଳ୍ପକୁ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ। ଫାଷ୍ଟଫୁଡ୍ ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ, ଯାହା ଶୀଘ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ, ଏହା ରେସ୍ତୋରାଁରେ ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ। ମୋଟାପଣ, ମଧୁମେହ ଓ ହୃଦ୍ରୋଗ ଭଳି ସମସ୍ୟା ସମେତ ଲୋକଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଏହା ଦୀର୍ଘକାଳୀନ କୁପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ।
ଦଶ ମିନିଟରେ ଡେଲିଭରି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ତଥ୍ୟ, ଯଥା ଠିକଣା, ଫୋନ୍ ନମ୍ବର ଏବଂ ଦେୟ ବିବରଣୀ ଇତ୍ୟାଦି ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଡାଟା ଅସୁରକ୍ଷା ଘଟଣା ନେଇ ପୂର୍ବରୁ ସତର୍କ କରାଯାଇଛି। ଭାରତରେ ଖାଦ୍ୟ କେବଳ ପେଟ ଭରିବା ପାଇଁ ନୁହେଁ; ଏହା ଏକ ସାମାଜିକ-ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଭୂତି। ପରିବାର ସହ ଏକାଠି ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପର୍କ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ଦଶ ମିନିଟ୍ରେ ଡେଲିଭରି କରିବା ଏହି ଅନୁଭୂତିକୁ କ୍ଷୁଣ୍ଣ କରୁଛି। ଲୋକମାନେ ରେସ୍ତୋରାଁକୁ ଯାଇ ଖାଇବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଘରୁ ଅର୍ଡର କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ସାମାଜିକ ଯୋଗାଯୋଗକୁ ହ୍ରାସ କରୁଛି। ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ଫାଷ୍ଟଫୁଡ୍ ଚେନ୍ ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାନୀୟ ଖାଦ୍ୟ ବଦଳାଯାଉଛି। ବାସ୍ତବରେ, ଦଶ ମିନିଟ୍ର ଡେଲିଭରି ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରେ; କିନ୍ତୁ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅସମାନତାକୁ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଖାଦ୍ୟର ଗୁଣବତ୍ତାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପରିବେଶ, ଡେଲିଭରି କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ମଡେଲ୍ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି। ଆମକୁ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଯେ ପ୍ରକୃତରେ ଆମକୁ ସବୁକିଛି ଏତେ ଶୀଘ୍ର ଦରକାର ନା ଧୀରେଧୀରେ। ଏକ ସୁସ୍ଥ ଓ ସନ୍ତୁଳିତ ଜୀବନଶୈଳୀ ବାଛିବା ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ। ଏହି ମଡେଲକୁ ଅଧିକ ଦାୟିତ୍ବସମ୍ପନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର, କମ୍ପାନୀ ଓ ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କୁ ମିଳିତ ଭାବେ କାମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ନୈତିକ ବିତରଣ ଅଭ୍ୟାସ ଗ୍ରହଣ କରି, ଆମେ ସୁବିଧା ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱକୁ ଭାରସାମ୍ୟ ସ୍ଥିତିରେ ରଖିପାରିବା।
Comments are closed.