ଓଡ଼ିଶାରେ ୪ଦିନ ଧରି ରଜ ପର୍ବ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଚତୁର୍ଥ ଦିନକୁ ବସୁମତୀ ସ୍ନାନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହିଦିନ କିଛି ବିଶେଷ ବିଧିରେ ଭୂଦେବୀଙ୍କର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଇଥାଏ। ଚାଲନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଚତୁର୍ଥ ଦିନରେ କିପରି ପୂଜା କରାଯାଏ –
ପୂର୍ବଦିନ ଶିଳରେ ହଳଦୀ ଚନ୍ଦନ ବାଟି ଏକ ଲେପ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ ଓ ଏହି ଲେପକୁ ସେହିଦିନ ସକାଳୁ ଉଠି ମହିଳାମାନେ ଦେହରେ ଲାଗାଇ ସ୍ନାନ କରିଥାଆନ୍ତି। ଶିଳପୁଆକୁ ଭୂଦେବୀ ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ। ତେଣୁ ଏହିଦିନରେ ଶିଳପୁଆକୁ କ୍ଷୀର ଓ ଜଳରେ ସ୍ନାନ କରାଯାଇଥାଏ। ଶିଳପୁଆ ତଥା ଭୂଦେବୀଙ୍କୁ ଚନ୍ଦନ, ହଳଦୀ ଓ ଫୁଲରେ ସଜା ଯାଇଥାଏ। ତାଙ୍କ ପୂଜା କରିବା ପରେ ବସ୍ତ୍ର ଦାନର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଛି। ଭୂଦେବୀଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ମୌସୁମୀ ଫଳ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ଫଳକୁ ଗରୀବମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଣ୍ଟି ଦିଆଯାଇଥାଏ। ଅନ୍ୟ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଭଳି ଏହିଦିନ ମଧ୍ୟ ଦାନ-ପୁଣ୍ୟ କରାଯାଏ। ରଜ ୪ଦିନ ଯାକ ଭୂମିକୁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଆଘାତ ଦିଆଯାଇ ନଥାଏ। ଅର୍ଥାତ୍ କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟ ସମେତ ଭୂମିକୁ କଷ୍ଟ ଦେବା ଭଳି ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ନିଷେଧ କରାଯାଇଥାଏ।
