ଭୁବନେଶ୍ୱର: ପବିତ୍ର ସାବିତ୍ରୀ ବ୍ରତ ପାଇଁ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ଦିରରେ ମହିଳାଙ୍କ ଗହଳି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଭୁବନେଶ୍ୱରର ରାମ ମନ୍ଦିର ଓ ଲିଙ୍ଗରାଜ ମନ୍ଦିର ସମେତ ଅନେକ ମନ୍ଦିରର ସାମ୍ନାରେ ପୂଜା ପାଇଁ ମହିଳା ମାନେ ହାତରେ ଭୋଗ ଓ ଫୁଲ ଧରି ଲମ୍ବା ଧାଡ଼ିରେ ଛିଡ଼ା ହେଇଛନ୍ତି । ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଚିନ୍ତାମଣିଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରରେ ସାବିତ୍ରୀ ପାଇଁ ଶ୍ରାଦ୍ଧକୁଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ।
ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରପଲ୍ଲୀରେ ଉପାସନା କରାଯାଏ । ସେ ସଧବା ନାରୀଙ୍କ ଆଦର୍ଶ। ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ଦୀର୍ଘ ଆୟୁଷ ଓ ମଙ୍ଗଳ କାମନା କରି ସଧବା ନାରୀମାନେ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ପରି ଆଜୀବନ ସଧବା ହେବା ପାଇଁ ସାବିତ୍ରୀ ବ୍ରତ ପାଳନ କରନ୍ତି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାରୀ ନିଜ ସ୍ୱାମୀଙ୍କର ସୁନ୍ଦର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ନିରାମୟ ଜୀବନ ଲାଗି ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥାନ୍ତି। ତେବେ ଏହି ବ୍ରତ କିପରି ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଓ ସାବିତ୍ରୀ ମା’ କିଏ, ତାହା ଜଣାପଡ଼େ ସାବିତ୍ରୀ କିମ୍ବଦନ୍ତୀରୁ। ଏହି ଦିନ ପରମ୍ପରା ଓ ବିଧିବିଧାନର ସହ ସଧବା ନାରୀ ବ୍ରତ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି। ଏ ଅବସରରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନା କରି ପୂଜା କରାଯାଏ। ଉଖୁଡ଼ା, ନଡ଼ିଆ, ଆଖୁ, ଖଇ, ଛେନା, ଗୁଡ଼, ନାନାଦି ଫଳ ସଜାଡ଼ି, ଅରୁଆ ଚାଉଳ, ଦୁବ ଓ ନାନା ପ୍ରକାର ଫୁଲରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଏହାପରେ ବ୍ରତକାରିଣୀମାନେ ବ୍ରତ ବାନ୍ଧନ୍ତି।
ସେହିପରି କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହିଦିନ ନାରୀମାନେ ଘର ଅଗଣାରେ ବୃନ୍ଦାବତୀଙ୍କ ନିକଟରେ ମଧ୍ୟ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ନୂଆ ଶାଢ଼ୀ, ଶଙ୍ଖା, ସିନ୍ଦୂର, ନାଲି ବ୍ରତ ଓ ଭୋଗ ସଜାଡ଼ି ରଖନ୍ତି। ଅଳତା-ସିନ୍ଦୂର ପିନ୍ଧି ସଜେଇ ହୋଇ ପୂଜା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି। ତା’ପରେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପୂଜା କରନ୍ତି। ପୂଜା ହୋଇଥିବା ଶାଢ଼ୀ, ଚୁଡ଼ି ଓ ସିନ୍ଦୂର ପିନ୍ଧି ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରନ୍ତି। ଏହାପରେ ବୃନ୍ଦାବତୀଙ୍କୁ ବନ୍ଦାପନା କରି ସ୍ୱାମୀଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ ହୋଇ ଜଳ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି।
ଶିଳପୁଆରେ ମଧ୍ୟ କେହି କେହି ସାବିତ୍ରୀ ବ୍ରତ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ଏକ ଶିଳପୁଆକୁ ପଞ୍ଚାମୃତ ଜଳରେ ସ୍ନାନ କରାଇ, ନୂତନ ବସ୍ତ୍ର ଅଳଙ୍କାର ଦ୍ୱାରା ଯତ୍ନରେ ସଜାଇ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ ରୂପେ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି। ତା’ପରେ ଧୂପ, ଦୀପ, ଗନ୍ଧ, ପୁଷ୍ପ, ଅର୍ପଣ କରିଥାନ୍ତି। ପଞ୍ଚବର୍ଣ୍ଣ ମୁରୁଜରେ ମଣ୍ଡଳ କୋଟି ଗଣପତି ଘଟସ୍ଥାପନା କରାଯାଏ। ପାଚିଲା ଆମ୍ବ, ପଣସ, ସପୁରି, ତାଳସଜ, ନଡ଼ିଆ, କଦଳୀ, ଲିଚୁ, ଜାମୁକୋଳି ଆଦି ୬୪ ପ୍ରକାର ପକ୍ୱଫଳ ଓ ଧୂଆମୁଗ ନୈବେଦ୍ୟ ରୂପେ ବଢ଼଼ାଯାଏ। ଏହି ବ୍ରତରେ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ, ଯମଦେବତା ଓ ସତ୍ୟବାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ସେହିଦିନ ଠାରୁ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ପବିତ୍ର ଗାଥା ସମସ୍ତ ସଂସାର ପାଇଁ ପତିବ୍ରତା ନାରୀତ୍ୱର ଏକ ଉଦାହରଣ ପାଲଟିଗଲା।
