କଲମପୁର: ବର୍ଷା ଆସିଲେ ହାତୀ ନଦୀ କୂଳରେ ଥିବା ଗାଁ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଛନକା ପଶେ । କାଳେ ବନ୍ୟା ଆସି ଧୋଇ ନେବ କି ଘର ଦୁଆର। ଅତୀତରେ ୧୦ଟି ଘର ନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଲୀନ ହେଇ ସାରିଛି । ତେଣୁ ଗ୍ରାମବାସୀ ଏଭଳି ଅଶଙ୍କା କରିବା ସ୍ୱାଭାବିକ।
ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ହାତୀ ନଦୀରେ କେବଳ ବର୍ଷା ୪ମାସ ପାଣି ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୧୯୯୯ ମସିହାରୁ ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେବା ପରେ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ହେଲା। ମଙ୍ଗଳପୁର ହାତୀ ବ୍ୟାରେଜରୁ ହାତୀ ନଦୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ କରାଯାଉଥିବାରୁ ହାତୀ ନଦୀ ଏବେ ଚିରସ୍ରୋତା । ବର୍ଷ ତମାମ ହାତୀ ନଦୀରେ ପାଣି ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିବାରୁ ନଦୀକୂଳ ମାଟି ହାଲୁକା ରହିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ହାତୀ ନଦୀରେ ବନ୍ୟା ଆସେ ସେତେବେଳେ ନଦୀକୂଳ ମାଟି ଧୋଇ ହେଇଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ଦିନକୁ ଦିନ ହାତୀ ନଦୀର କଳେବର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ବେଳେ ଜନ ବସତି ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଛି । ତେଣୁ କଳାହାଣ୍ଡିରେ ବର୍ଷା ଏବଂ ବନ୍ୟା ଆସିଲେ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର ପରିଧିକୁ ଆସେ କଲମପୁର ବ୍ଲକ ଅଧୀନସ୍ଥ ଏହି ବାଲିଛଡା ଗାଁ । ୧୯୯୨ ମୁଖିଗୁଡା ଟନେଲ ଦୁର୍ଘଟଣା ସମୟରେ ପ୍ରକୃତି ଏକପ୍ରକାର ଚେତାବନୀ ଦେଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତକ୍ରାଳୀନ ଯନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ବିରିପୁର ଡଙ୍ଗାଘାଟପଡା ଜନ ବସତି ନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଲୀନ ହୋଇ ସାରିଛି ।
ସେହିଭଳି ବାଲିଛଡା ଗାଁଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୫୦ ଫୁଟ ଦୂରରେ ଥିବା ହାତୀ ନଦୀ ଏବେ ଗାଁ ମୁହାଁ ହେଇ ସାରି ୧୦ଟି ଘରକୁ ନଦୀ ଗର୍ଭକୁ ନେଇ ସାରିଲାଣି । ଗାଁ ରାସ୍ତା କୂଳ ଖାଇ ଏବେ ଅଣଓସାରିଆ ହେଇସାରିଛି । ଗାଁର ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ପାଇଁ ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ଜଳ ସମ୍ପଦ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ବନ୍ୟା ପ୍ରତିରୋଧକ ପଥର ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥଲା । କିନ୍ତୁ ଏହାର ଫଳ ଓଲଟା ହେଲା । ଏହି ପଥର ବନ୍ଧରେ ପାଣି ପିଟି ହେଇ ଜନ ବସତି ମୁହାଁ ହୋଇ ଘରଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଲା ।
୨୦୧୦ ମସିହାରେ ଏକାଧିକ ବନ୍ୟା ଆସିବା ଦ୍ୱାରା ଗ୍ରାମର ସ୍ଥିତି ଦୋହଲି ଯାଇଥିଲା । ତତ୍କାଳୀନ ବିଧାୟକ ପୁଷ୍ପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହଦେଓଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ରାଜସ୍ୱ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମେତ ବହୁ ମନ୍ତ୍ରୀ ବନ୍ୟା ପ୍ରଭାବିତ ବାଲିଛଡା ଗ୍ରାମର ଅବସ୍ଥା ଦେଖିଥିଲେ । ତୁରନ୍ତ ଏହାର ସମାଧାନ ଲାଗି ନଦୀକୂଳ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପରିତାପର ବିଷୟ ଜଳ ସମ୍ପଦ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟରେ ସିଙ୍ଗାରୀ ସଂରକ୍ଷିତ ଜଙ୍ଗଲର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଟନର ପଥର ବ୍ୟବହାର ହେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗାଁର ଅବସ୍ଥା ସୁଧୁରିନାହିଁ । ତେଣୁ ଗାଁର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଗାଁର ଉଭୟ ପାଶ୍ୱର୍ରେ ପ୍ରାୟ ୩ କିଲୋମିଟର ନଦୀକୂଳକୁ ପଥର ବନ୍ଧ ଦିଆଗଲେ ହୁଏତ ଗାଁ ସୁରକ୍ଷିତ ରହି ପାରିବ। ନଚେତ ଧୀରେ ଧୀରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗାଁ ନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଲୀନ ହେଇଯିବ ବୋଲି ବୋଲି ଗ୍ରାମବାସୀ କହିଛନ୍ତି।
