ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ହିନ୍ଦୁକୁଶ ହିମାଳୟ(ଏଚକେଏଚ) ଅଞ୍ଚଳରେ ସାଧାରଣତଃ ନଭେମ୍ବରରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟରେ ତୁଷାରପାତ ହୋଇଥାଏ। ଚଳିତ ବର୍ଷ ସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ତରଠାରୁ ଏହା ୨୩.୬ ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ରହିଛି। ଗତ ୨୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଏକ ସର୍ବନିମ୍ନ ରେକର୍ଡ ବୋଲି ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ସେଣ୍ଟର ଫର ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ ମାଉଣ୍ଟେନ୍ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ(ଆଇସିଆଇଏମଓଡି) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏଚକେଏଚ ୨୦୨୫ ସ୍ନୋ ଅପଡେଟ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଛି। ଗତ ୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଲଗାତାର ଭାବେ ଏହି ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ତୁଷାରପାତ ସର୍ବ ନିମ୍ନ ରେକର୍ଡ କରାଯାଉଛି ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି।
ଶୀତ ମାସଗୁଡ଼ିକରେ ସାଧାରଣତଃ ଭୂମିରେ ରହୁଥିବା ତୁଷାରପାତ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ତରଳିଯାଉଛି କିମ୍ବା ଆଶାନୂରୂପକ ପରିମାଣରେ ତରଳୁନାହିଁ। ବିଶେଷକରି ଶୁଷ୍କ ଋତୁରେ ଏହି ତୁଷାରପାତ ନଦୀ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଳ ଉତ୍ସ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ତୁଷାର ସ୍ତରର ତୀବ୍ର ହ୍ରାସ ଭାରତ ଏବଂ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କୁ ଜଳ ଯୋଗାଣକୁ ଗମ୍ଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଛି।
ଆଇସିଆଇଏମଓଡି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଏହି ଧାରା ଜାରି ରହେ, ତେବେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଅଧିକ ଜଳ ଅଭାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ଭୂତଳ ଜଳ ଉପରେ ଅଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ସୃଷ୍ଟି କରିବ ଏବଂ ମରୁଡ଼ିର ଆଶଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ। ସରକାର ଏବଂ ଜଳ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଜଳ-ସଞ୍ଚୟ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ସହିତ ମରୁଡ଼ି ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ଏବଂ ସମ୍ବଳଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଶୀଘ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଉଚିତ ବୋଲି ସେମାନେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ଆଇସିଆଇଏମଓଡି ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପେମା ଗ୍ୟାମତ୍ସୋ କହିଛନ୍ତି ଯେ କାର୍ବନ ନିର୍ଗମନ ପୂର୍ବରୁ ଏଚକେଏଚରେ ପୁନରାବୃତ୍ତି ତୁଷାର ବିସଙ୍ଗତିର ଏକ ଅପରିବର୍ତ୍ତନୀୟ ଧାରାରେ ବନ୍ଦ ହୋଇସାରିଛି। ଏହି ଆଞ୍ଚଳିକ ତୁଷାର ସଙ୍କଟ ଏବଂ ଏହା ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଖାଦ୍ୟ, ଜଳ ଏବଂ ଶକ୍ତି ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ଆହ୍ବାନଗୁଡ଼ିକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ, ଆମକୁ ତୁରନ୍ତ ବିଜ୍ଞାନ-ଆଧାରିତ ନୀତି ଆପଣେଇବା ଦରକାର। ସୀମାପାର ଜଳ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ ପାଇଁ ନବୀକରଣ କରାଯାଇଥିବା ଆଞ୍ଚଳିକ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ପଡିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି କହିଛନ୍ତି।
ଆଇସିଆଇଏମଓଡି ପ୍ରମୁଖ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଶେର ମହମ୍ମଦ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଘଟୁଥିବା ଏପରି ଅଭାବ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଛୁ। ଏହା ଏକ ଚିନ୍ତାଜନକ ଧାରା। ଆମର ଫଳାଫଳ ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ବ୍ୟାପକ ଚିତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ବେଳେ, ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ନଦୀ ଅବବାହିକାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଧାର କରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡିବ, ବିଶେଷକରି ଯେଉଁଠାରେ ଋତୁକାଳୀନ ତୁଷାର ତରଳିବା ହେଉଛି ପ୍ରମୁଖ ଜଳ ଉତ୍ସ।
ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ ଅବବାହିକାରେ ମୋଟ ବାର୍ଷିକ ଜଳ ପ୍ରବାହରେ ତୁଷାର ତରଳିବା ପ୍ରାୟ ୨୩ ପ୍ରତିଶତ ଅବଦାନ ରଖେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ବର୍ଷ ତୁଷାରପାତ ସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ତରଠାରୁ ୨୩.୬ ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ଥିଲା, ଯାହା ଗତ ୨୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି ଆଇସିଆଇଏମଓଡି ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି।
ଭାରତ, ଚୀନ୍, ପାକିସ୍ତାନ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ ସମେତ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସମସ୍ତ ୧୨ଟି ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ ଅବବାହିକାରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ସ୍ୱାଭାବିକ ତୁଷାରପାତ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି। ମେକଙ୍ଗ ଏବଂ ସାଲୱିନ୍ ଅବବାହିକାରେ ପରିସ୍ଥିତି ବିଶେଷ ଭାବରେ ଭୟଙ୍କର, ଯେଉଁଠାରେ ତୁଷାରପାତ ସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ତର ଯଥାକ୍ରମେ ୫୧.୯ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ୪୮.୩ ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି।
ଭାରତରେ, ଗଙ୍ଗା ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଯଥେଷ୍ଟ ତୁଷାରପାତ ଦେଖାଦେଇଛି। ଗଙ୍ଗା ଅବବାହିକାରେ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ତୁଷାରପାତ ସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ତର ୨୪.୧ ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ରହିଥିଲା, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁର ଆରମ୍ଭରେ କମ୍ ତୁଷାରପାତ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ, ଯେତେବେଳେ ଚାଷ ଏବଂ ପାନୀୟ ଜଳର ଚାହିଦା ଅଧିକ ଥାଏ।
ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ଅବବାହିକାରେ ତୁଷାରପାତ ସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ତରଠାରୁ ୨୭.୯ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯାହା ଜଳବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ କୃଷିକୁ ଗୁରୁତର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ।
ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବା ସିନ୍ଧୁ ଅବବାହିକାରେ ମଧ୍ୟ ତୁଷାର ଆଚ୍ଛାଦନ ହ୍ରାସ ପାଇବାର ରିପୋର୍ଟ ଦିଆଯାଇଛି। ୨୦୨୫ ମସିହାରେ ତୁଷାରପାତ ହ୍ରାସ ୨୦୨୪ ତୁଳନାରେ ସାମାନ୍ୟ କମ୍ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ତୁଷାରପାତ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ୧୬ ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ରହିଥିଲା।
