ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବିହାର ନିର୍ବାଚନରେ ଆରଜେଡ଼ି ନେତୃତ୍ବାଧୀନ ମହାଗଠବନ୍ଧନ ମେଣ୍ଟରେ କଂଗ୍ରେସର ନୈରାଶ୍ୟଜନକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଦଳର ସ୍ଥିତିକୁ ଦୋହଲାଇ ଦେଇଛି । ଏହି ସ୍ଥିତିରେ କିଛି ଆରଜେଡ଼ି ନେତା ମହାଗଠବନ୍ଧନ ସଦସ୍ୟ କଂଗ୍ରେସ ଓ ଏହାର ନେତାଙ୍କୁ ଶାଣିତ ସମାଲୋଚନା କରିବା ଦୁଇ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ତିକ୍ତତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ବରିଷ୍ଠ ଆରଜେଡି ନେତା ଶିବାନନ୍ଦ ତିୱାରୀ ରବିବାର ଦିନ ବିହାର ନିର୍ବାଚନରେ ପରାଜୟ ପାଇଁ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସକୁ ଦାୟୀ କରିଛନ୍ତି।
ଶିବାନନ୍ଦ କହିଛନ୍ତି ଯେ କଂଗ୍ରେସ ଯେପରି ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରୁଛି, ଏହା ନିଜେ ବିଜେପିକୁ ଲାଭ ଦେଉଛି। କଂଗ୍ରେସ ବିହାରରେ ୭୦ ଟି ବିଧାନସଭା ଆସନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ 70 ଟି ରାଲି କରିପାରିଲା ନାହିଁ । ଯେଉଁମାନେ ବିହାରକୁ ଜାଣି ନ ଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ହାତରେ ପ୍ରଚାରର ଦାୟିତ୍ବ ଥିଲା । ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ତିନି ଦିନ ପାଇଁ ଆସିଥିବାବେଳେ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ ଥରଟିଏ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ ଆସିଲେ ନାହିଁ । ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଶିମଲାରେ ପିକନିକ୍ କରୁଥିଲେ, ଏପରି କ’ଣ ଦଳ ଚାଲେ ବୋଲି ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ଶିବାନନ୍ଦ ।
ଆରଜେଡି ନେତାଙ୍କ ଏହି ବିବୃତ୍ତି ପରେ ତୁରନ୍ତ ବିଜେପିର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ଆସିଛି। ୨୦୧୯ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ଆମେଥିରୁ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିବା କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ସ୍ମୃତି ଇରାନୀ ଟ୍ୱିଟ୍ କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ କିଛି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜନୀତି ପ୍ୟାଣ୍ଟ, ସାର୍ଟ ଏବଂ ପିକନିକରେ ସୀମିତ । ଶ୍ରୀମତୀ ଇରାନୀଙ୍କ ଏହି ଟ୍ବିଟ୍ ରାହୁଳଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଉଛି ।
ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୧ ରେ କଂଗ୍ରେସରେ ନୂତନ ପୂର୍ଣ୍ଣକାଳୀନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିର୍ବାଚନ ହେବ ଏବଂ ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ରାହୁଳଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର ଦଳର ସଭାପତି ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇପାରେ । ମାତ୍ର ଏହାକୁ ନେଇ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ରାହୁଳଙ୍କୁ ଦଳର ପୁନର୍ବାର ସଭାପତି କରାଯିବା ଉଚିତ କି ନୁହେଁ ତାହାକୁ ନେଇ ବିତର୍କ ଚାଲିଛି । ସେହିପରି ଯଦି ରାହୁଳଙ୍କୁ ଏହି ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆ ନ ଯାଏ, ତେବେ ଆଉ କାହାକୁ ଦାୟିତ୍ବ ମିଳିବ ତାହା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରଶ୍ନ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ଭିନ୍ନ ଆଉ କେହି କଂଗ୍ରେସକୁ ଏକାଠି ରଖି ପାରିବେ କି ନାହିଁ ସେହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଆହୁରି ଜଟିଳ ।
ଆଗକୁ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ନିର୍ବାଚନ ହେବ ଓ ଏହାପରେ ତାମିଲନାଡ଼ୁ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ । ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ କଂଗ୍ରେସ ବାମପନ୍ଥୀଙ୍କ ସହ ହାତ ମିଳାଇପାରେ ବୋଲି ଚର୍ଚା ଚାଲିଛି । ମାତ୍ର ଏହା କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ କେତେ ପରିମାଣରେ ବରଦାୟୀ ହେବ ତାହା ଆକଳନ କରିବା କଷ୍ଟ । ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି କେନ୍ଦ୍ରରେ କ୍ଷମତାରେ ଥିବା ଏକ ସର୍ବପୁରାତନ ଜାତୀୟ ଦଳ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ଥିତି ରକ୍ଷା ଲାଗି ମେଣ୍ଟ କରିବା ଅନେକ ଗ୍ରହଣ କରିପାରୁ ନାହାନ୍ତି । ଏହା ସହ ଏହି ମେଣ୍ଟର ସ୍ଥିତି ଓ ଭବିଷ୍ୟତ କ’ଣ ହେବ ତାହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ।
ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ କଂଗ୍ରେସର ସ୍ଥିତି ଏବେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ବଳ । ଅଧୀର ରଞ୍ଜନ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଜାତୀୟସ୍ତରରେ କୌଣସି ନେତାଙ୍କ ନାଁ ଚର୍ଚାର ପରିସରରେ ନାହିଁ । ଆହୁରି ବଡ଼ କଥା ହେଲା ଅଧୀରଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ପରେ ତୃଣମୂଳ କଂଗ୍ରେସ ମୁଖ୍ୟ ତଥା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମମତା ବାନାର୍ଜୀ କଂଗ୍ରେସ ଉପରେ କ୍ଷୁବ୍ଧ । ଅଧୀର ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଆସିଛନ୍ତି ତାହା ମୁସଲମାନ ବହୁଳ ଅଞ୍ଚଳ । ମୁର୍ସିଦାବାଦରେ କଂଗ୍ରେସ ଓ ମମତା ଉଭୟ ନିଜର ପତିଆରା ବଢ଼ାଇବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି । ତେଣୁ କଂଗ୍ରେସ ଓ ତୃଣମୂଳ କଂଗ୍ରେସ ମେଣ୍ଟ କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ବଡ଼ ବାଧକ । ଏହି ସମୟରେ ବଙ୍ଗଳା ରାଜନୀତିରେ ଓସୱିଦ୍ଦିନ ୱେଏସୀଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ଉଭୟ ମମତା ଓ କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଉଛି । ଫଳରେ ଏହି ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଯୁଦ୍ଧରେ ଫାଇଦା ବିଜେପି ନେବା ଅବଶ୍ୟମ୍ଭାବୀ ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ତାମିଲନାଡୁରେ କଂଗ୍ରେସ କିଛି ଭଲ ସ୍ଥିତିରେ ନାହିଁ । ଏଠାରେ ଡ଼ିଏମକେ ସହ କଂଗ୍ରେସ ବୁଝାମଣା କରିପାରେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । କିଛି ହାତଗଣତି ସାଂସଦଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦଳର ସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ବଳ । ଏହାଛଡ଼ା କଂଗ୍ରେସର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ କନ୍ଦଳ ଯୋଗୁଁ କଂଗ୍ରେସ ଡ଼ିଏମକେକୁ ବିଶେଷ ଲାଭ ଦେଇପାରିବ ନାହିଁ । ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ ଯେତିକି ଦାବି କରିବ ସେନେଇ ଡିଏମକେ ରାଜି ନ ହେବା ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ । ଏପରିକି ପରିସ୍ଥିତି କିଛି ସମାଧାନ ନ ହେଲେ ଡ଼ିଏମକେ କଂଗ୍ରେସ ସହ ମେଣ୍ଟ ନ କରିପାରିବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି ।
ଏହି ସ୍ଥିତିରେ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ କଂଗ୍ରେସ ନେତା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦୁଇଟି ରାଜ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟତୀତ ବର୍ତ୍ତମାନ କଂଗ୍ରେସର ସବୁଠାରୁ ବଡ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେଉଛି ନେତୃତ୍ୱ। ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦଳର ସଭାପତି ହେବାରେ ଆମର କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ୨୪x୭ ରାଜନେତା ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏଥିପାଇଁ ଏକ୍ସପୋଜର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂ୍ର୍ଣ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟରେ ୨୩ କଂଗ୍ରେସ ନେତାଙ୍କ ଏକ ଦଳ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଏକ ଚିଠି ଲେଖି ନେତୃତ୍ୱକୁ ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ । ଏହି ନେତାମାନେ କଂଗ୍ରେସ ସଂଗଠନର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଏହି ନେତାମାନଙ୍କୁ ଦଳଦ୍ରୋହୀ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ। ଏହାକୁ ନେଇ କପିଲ ସିବଲ ଏବଂ ଗୁଲାମ ନବୀ ଆଜାଦ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇଥିଲେ ।
ସେହିପରି ନିକଟରେ ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାରାକ ଓବାମା ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ଯାହା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ତାହାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ବିବାଦ ଦେଖାଦେଇଛି । ଏ ପ୍ରୋମିଜ୍ଡ଼ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ପୁସ୍ତକରେ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଓବାମା ସମାଲୋଚନା କରି ଜଣେ ‘ନର୍ଭସ’ ନେତା ଓ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ପାରୁ ନ ଥିବା ଛାତ୍ର ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।
